Νομίσματα
Η νομισματική συλλογή του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού, αριθμεί περί τα 30.000 νομίσματα, τα οποία προέρχονται από τη Θεσσαλονίκη, αλλά και από την ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας που απαρτίστηκε από το ανασκαφικό υλικό της άλλοτε Εφορείας Αρχαιοτήτων Μακεδονίας και της 9ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Χρονολογικά, καλύπτει τις περιόδους από τα υστερορωμαϊκά χρόνια και όλες τις περιόδους της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, φτάνοντας στα μεταβυζαντινά και νεώτερα χρόνια. Πρόκειται για αντιπροσωπευτικές κοπές των περισσοτέρων αυτοκρατόρων και των νομισματοκοπείων που λειτούργησαν καθόλη τη διάρκεια της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Στη συντριπτική πλειοψηφία τους είναι χάλκινα, λίγα χρυσά και ακόμη λιγότερα αργυρά.
Εκτός από μεμονωμένα νομίσματα, η συλλογή περιλαμβάνει και νομισματικούς θησαυρούς, που οι κάτοχοί τους σχημάτισαν σε μεγάλη σχετικά περίοδο με σκοπό την αποταμίευση. Στη συνέχεια τους έκρυψαν σε ώρα άμεσου κινδύνου, συνήθως πολέμου, και δεν ανέλαβαν ποτέ.
Στη μόνιμη έκθεσή του το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού ο επισκέπτης θα συναντήσει στις περισσότερες αίθουσες νομίσματα και θησαυρούς, που καλύπτουν όλη τη βυζαντινή νομισματοκοπία. Στην παλαιοχριστιανική πτέρυγα (1η, 2η, 3η αίθουσα) εκτίθενται νομίσματα, κυρίως χάλκινα, από τον 4ο αιώνα που ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος εισήγαγε το χρυσό σόλιδο ως κύρια νομισματική μονάδα έως και τον 6ο αιώνα. Το χάλκινο νόμισμα, ως υποδιαίρεση του χρυσού νομίσματος, κυκλοφορούσε ευρέως σε όλη την επικράτεια της αυτοκρατορίας.
Στην 5η αίθουσα που πραγματεύεται τις αυτοκρατορικές δυναστείες του Βυζαντίου παρουσιάζονται νομίσματα από τον Ηράκλειο έως το 1204 που η αυτοκρατορία αλώθηκε από τους Λατίνους της 4ης σταυροφορίας.
Σημαντικό έκθεμα είναι ο θησαυρός δεκατεσσάρων χρυσών ισταμένων των αυτοκρατόρων Βασιλείου Β΄, Ρωμανού Γ΄ Αργυρού και Κωνσταντίνου Θ΄ Μονομάχου.
Τέλος στην 7η αίθουσα «Το λυκόφως του Βυζαντίου» παρουσιάζονται οι τελευταίες κοπές της τελευταίας δυναστείας των Παλαιολόγων, καθώς επίσης και οι εκδόσεις του νομισματοκοπείου της Θεσσαλονίκης.