Μεγάλο μέρος των συλλογών που είτε εκτίθενται σήμερα στη μόνιμη έκθεση είτε φυλάσσονται στις αποθήκες του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού προέκυψε από δωρεές και χορηγίες-οικονομικές ενισχύσεις για την αγορά κινητών μνημείων ή έργων τέχνης. Από την εποχή ακόμη που υπαγόταν στην 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, πριν από την ανεξαρτητοποίησή του το 1997, ως Ειδική Περιφερειακή Υπηρεσία, αλλά ακόμη και πριν από την ίδρυσή του, το Μουσείο υπήρξε αποδέκτης δωρεών μέχρι και σήμερα.

Η πρώτη δωρεά πραγματοποιήθηκε το έτος 1958 (υλοποίηση το 1977), ενώ η δεύτερη χρονικά το 1981. Στη συνέχεια, από τη δεκαετία του 1980 υπάρχει μια συνεχής ροή δωρεών που εμπλουτίζουν τις συλλογές του Μουσείου, σχεδόν σε ετήσια βάση, και αποδεικνύουν την ενεργή συμμετοχή των πολιτών, ιδιαίτερα της τοπικής κοινωνίας και όχι μόνον, καθώς και την εμπιστοσύνη τους στο έργο του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζουν οι μεγάλες δωρεές των συλλογών Δημητρίου Οικονομοπούλου και Ντόρης Παπαστράτου, τμήματα των οποίων εκτίθενται τιμής ένεκεν σε δύο αίθουσες, οι οποίες εγκαινιάστηκαν στις 27-5-2001 και λειτουργούν αυτοτελώς αλλά και συμπληρωματικά με την κύρια θεματική έκθεση του Μουσείου, ενώ παράλληλα επιτρέπουν στον επισκέπτη να αντιληφθεί, μέσα από τις επιλογές του αρχαιολογικού υλικού, τις καταβολές, τα κίνητρα και τις κατευθύνσεις του κάθε συλλέκτη στην κατάρτιση της συλλογής του.

Οι συλλογές του Μουσείου εμπλουτίζονται και με αγορές αντικειμένων, οι οποίες πραγματοποιούνται κυρίως με χρηματικές δωρεές ιδιωτών και ιδρυμάτων, όπως το Ίδρυμα Ι. Φ. Κωστόπουλου.

Σήμερα τα αντικείμενα που προέρχονται από δωρεές στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού και εκτίθενται στη μόνιμη έκθεση ή φυλάσσονται στις αποθήκες αναμένοντας τη σειρά τους για προβολή και δημοσιοποίηση στο ευρύ κοινό ξεπερνούν τις 2000 (475 εικόνες, 233 χαρακτικά και λιθογραφίες, 10 μήτρες χαρακτικών, 42 έργα νεώτερων και σύγχρονων καλλιτεχνών, 481 κεραμικά, 687 νομίσματα, 75 μεταλλικά αντικείμενα, 4 υφάσματα και 2 παλαίτυπα), ενώ οι δωρητές ανέρχονται στους 40.

Το Μουσείο αναγνωρίζοντας τη συμβολή των δωρητών – χορηγών στον εμπλουτισμό των συλλογών του Μουσείου και στη δημιουργία τους διοργανώνει μικρές περιοδικές εκθέσεις με νέα αποκτήματα από δωρεές (1999, 2002, 2007, 2014- αναδρομική από το 1977 μέχρι σήμερα με αφορμή τον εορτασμό των είκοσι χρόνων λειτουργίας του Μουσείου.

Χάρη στη γενναία χορηγία της οικογένειας Μαρινόπουλου και της εταιρείας «Carrefour-Μαρινόπουλος Α.Ε.», η οποία έγινε στη μνήμη του Ιωάννη Π. Μαρινόπουλου, οργανώθηκε η μόνιμη έκθεση «Το λυκόφως του Βυζαντίου» και συντηρήθηκε το αρχαιολογικό υλικό της.

Ο ρόλος των χορηγών υπήρξε καίριος και για την ανάπτυξη ορισμένων τομέων, όπως οι αρχαιολογικές αποθήκες και τα εκπαιδευτικά προγράμματα. Οι αρχαιολογικές αποθήκες του Μουσείου οργανώθηκαν εν μέρει με χορηγία της εταιρείας «Παπαστράτος ΑΒΕΣ». Τα εκπαιδευτικά προγράμματα εξοπλίστηκαν και εφοδιάστηκαν με εργαστήρια κεραμικής και ψηφιδωτού χάρη στη χορηγία του Ιδρύματος Α. Γ. Λεβέντη. Με χορηγία του ίδιου ιδρύματος εκδόθηκε και το σχετικό έντυπο υλικό προς χρήση των εκπαιδευτικών.

Το Μουσείο στηρίζεται επίσης σε χορηγίες για τη διοργάνωση εκδηλώσεων. Ο ρόλος του Σωματείου των Φίλων του Μουσείου είναι καθοριστικός σε αυτό τον τομέα, όπου έχουν συμβάλει και πολλές ιδιωτικές εταιρείες όπως οι Cardico, Goodys Α.Ε., Αφοί Χαΐτογλου Α.Β.Ε.Ε., Θείος Βάνιας Ε.ΒΙ.ΠΕ. Α.Ε., Cibus A.E., Αθηναϊκή Ζυθοποιία A.E., ΜΕΒΓΑΛ, Ε. Γ. Πασσιάς Α.Β.Ε.Ε., Ζαχαροπλαστεία Χατζής, Δρόμοι του Κρασιού, Οινοποιία Ε. Τσάνταλης Α.Ε., Σουρωτή Ανώνυμος Εταιρεία Εμφιάλωσης και Εμπορίας Μεταλλικού Νερού, Πολικός, Kempinski Hotel Nikopolis Thessaloniki κ.ά.

1987 (1986) Δημήτριος Α. Οικονομόπουλος
1995 (1994) Ντόρη Παπαστράτου
1977 (1958) Κωνσταντίνος Θ. Τσώπρος
1981 Ελένη Παναγιωτίδου
1986 Ζαφείριος Παπαγεωργίου
1988 Ευάγγελος Δημητριάδης
1990 Χρυσάνθη Άββοτ
1991 Γεράσιμος και Μαριάννα Κοντογούρη
1992 Έλλη Πελεκανίδου
1992 Σταύρος Μιχαλαριάς
1993 Ιωάννης Μπουτάρης
1994, 1999, 2002 Ίδρυμα Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου
1994 Γεώργιος, Χαρίλαος και Παρμενίωνας Μουρτζίνος
1994 Λίζα Σασαγιάννη-Στεργιοπούλου
1994 ‘Αννα Χριστοφορίδη
1995 Ηλίας Ταξίδης
1995 Καλλιόπη Αντωνίου-Κωτούλα
1996 Δωροθέα Γούδου
1996 Γεώργιος Ι. και Έλλη Γεωργιάδη
1996 Θεοδώρα Βλαστού-Δραγούμη
1997 Οικογένεια Καλφαγιάν
1997, 1999, 2002 Γεώργιος Ι. Γεωργιάδης
1997, 1999, 2002 Σωματείο των Φίλων του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού
1999 (1995) Καλλίστη Δαρβέρη
1999 Αθανάσιος και Αμαλία Δαρά
1999 Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης
1999 Ανδρεάδης-Ζησιάδης Α.Τ.Ε.
2000 Αρσέν και Ρουπέν Καλφαγιάν
2000, 2004 Μάτα Ζησιάδου – Τσολοζίδη
2002 Στέλλα Γάγαλη
2003 Carrefour-Mαρινόπουλος Α.Ε.
2005 Παναγιώτης Δράκος, Μεταξία Χατζηπατέρα
2007 Μίνα Παπαλουκά
2007 Δημήτριος Πόρτολος
2007 Ευθυμία Μουτσοπούλου
2008 Νίκος Αλεξίου
2009 (2008) Αναστασία Οικονομοπούλου
2009 Ειρήνη Ανδρεάδη
2011 (1996) Καλλιόπη Ζόγκα
2011 (1992) Δέσποινα Πετράκογλου
2011 (1998) Χριστίνα Μιχαλίτση
2012 Ευστράτιος Δούκας
2012 Δημήτριος Αθανασίου
2012 (2009) Αλεξάνδρα Ιωαννίδου
2012 Ευθύμιος Βαρλάμης
2013 ‘Αννα-Θεοδώρα Παπαδημητρίου-Τσάτσου
2013 Χάρης Ξένος
2014 Μανώλης Γιανναδάκης

Δημοσθένης Μπογιατζής

Κωνσταντίνα Δούνια

Αικατερίνη Τσίτσελα

Πόλυ Σχοινά

Παναγιώτα Ανδριάκαινα

Γεώργιος Κιτσούκης

Ζωή Αντωνιάδη

Μαρία Καριμπίδη

Ισιδώρα Παπαδούλη

Χριστίνα Δράκου

Θεοδώρα Κουρτέσα

Μάνια Ευσταθίου

2015 Τέτα Μακρή
2015 Άσυλο του Παιδιού

Ευφροσύνη Τσανάκα

Γεώργιος Κιουρτζιάν

2017 Ιωάννης Τσιομπάνος

Carrefour-Μαρινόπουλος Α.Ε.
Ίδρυμα Α.Γ. Λεβέντη
Ίδρυμα Ιωάννου Φ. Κωστόπουλου
ΟΠΑΠ Α.Ε.
Παπαστράτος Α.Β.Ε.Σ.
Σωματείο Φίλων Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού
Alfa Νeon
Ανδρεάδης Ζησιάδης Α.Τ.Ε.
Άργος Α.Ε.
Art-time
Άσυλο παιδιού
Αφοί Χαΐτογλου Α.Β.Ε.Ε.
Βαλασιάδης Νίκος – NV Graphics
Blé
Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης
Γενικό Προξενείο της Δημοκρατίας της Σερβίας
Γενικό Προξενείο της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας
Γερόλυμπος Γιωργής
Γεωργιάδης Γεώργιος Ι.
Γεωργιοπούλου Δ. & ΣΙΑ Ο.Ε., Οικοδομικά Υλικά και Εργαλεία
Γκινούδης Θ. – Fotonio Graphs
Δήμος Θεσσαλονίκης
Δήμος Θεσσαλονίκης Επιτροπή Ερευνών Α.Π.Θ.
Δήμος Μόρφου Κύπρου
De facto
Ελληνική Υφαντουργία Α.Ε.
Ελληνικό Ινστιτούτο Ολογραφίας
Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον
Επιτροπή Πολιτιστικής Πολιτικής Α.Π.Θ.
Εταιρεία Μπουτάρη Οινοποιητική
Ζάγκα Θεοδώρα
Ζάγκας Θεοχάρης
Ζουμπουρτικούδης Σταμάτης
Ζύθος Α.Ε.
Friktoria
Ηλιάδη Μαρίνα & Παπαπαναγιώτου Δάφνη
Gamecraft
Goodys Α.Ε.
In Situ Museum and Archive services
Ιστός Εκδοτικός Οίκος, Κωνσταντινούπολη
Ιωακείμογλου Ελένη
Kalfayan Galleries
Karavias & associates
Καρδασιλάρης Νίκος
Καρτσόγλου Θάνος
Καφέ – εστιατόριο «Β»
Kempinski Hotel Nikopolis Thessaloniki
Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
Κορδελίδου Σίσσυ
Κουβουκλιώτης Κατασκευαστική
Κούστας, τεχνικό γραφείο
Κτίριο 59
Μέλφος Βασίλης
Μεξίδης Ιορδάνης
Mονe Art S.A.
Οίνοι Βορείου Ελλάδος
Οινοποιείο Δ. Κλώνα
Οινοποιία Ε. Τσάνταλης Α.Ε.
Όμιλος Μουζενίδη
Όμιλος Πλαίσιο
Παπαγιάννης Χρήστος
Παπαδόπουλος Πανίκος
Παρασκευόπουλος Κωνσταντίνος
Polyptychon
Ράδιο ΔΕΘ 1049
Σακαλής Στέργιος
Σαλπιστής Χρήστος
Σαμαράς και Συνεργάτες Σύμβουλοι Μηχανικοί Α.Ε.​
Seagull Works
SillyRabbit Creative
Stereosis Photography
Στράτης Ιωάννης
Σύλλογος Μετεκπαιδευομένων Δασκάλων στο Διδασκαλείο Δ. Γληνός 2009
Σύνδεσμος Ξεναγών Θεσσαλονίκης
ΣΥΝΚΟ (SYNCO) Α.Ε.
Tetragon
Τράπεζα Μακεδονίας-Θράκης
Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης
Φιλόπτωχος Αδελφότης Ανδρών Θεσσαλονίκης
Φουτσιτσόγλου Ελισάβετ
Φυλακτός Κώστας
Φωτοτυπικό Κέντρο Γαλόνης
Voyager – Mobile Technologies
Χριστοφορίδη Άννα
Whale Graphics Α.Ε.
Zorpidis Travel Services

CITY
Δημόσια Τηλεόραση
ΕΡΤ 3
Episkopon
FM 100
forfree.gr
goculture.gr
Καθημερινή
Kidsweb.gr
LIFO
Πολιτιστικό Ραδιόφωνο 95.8 FM
Ράδιο ΔΕΘ 1049
Ράδιο Θεσσαλονίκη 94,5 FM
ΣΚΑΪ
Thebarrister
TV 100
φοιτητής.gr