Ημερίδα με τίτλο «Αναπαραστάσεις της Κατοχής: φωτογραφία, ιστορία, μνήμη» διοργάνωσε με επιτυχία το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού την Παρασκευή 8 Απρίλιου 2016 στο αμφιθέατρο Στέφανος Δραγούμης, με τη συμμετοχή διακεκριμένων ερευνητών από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Από τις 10 το πρωί έως τις 5 το απόγευμα επιχειρήθηκε μια  διεπιστημονική προσέγγιση του φωτογραφικού μέσου και των χρήσεών του κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής της χώρας.

Ο καθηγητής Rolf Sachsse (Saar University of Fine Arts) φώτισε άγνωστες έως σήμερα πτυχές της ιδιωτικής και επίσημης γερμανικής φωτογραφίας κατά την περίοδο της ναζιστικής κατοχής στην Ελλάδα.

Η καθηγήτρια Frances Guerin (University of Kent) ασχολήθηκε με τις πολλαπλές αναγνώσεις της ερασιτεχνικής φωτογραφίας κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Στην ανακοίνωσή του για την επίσημη φωτογραφία των Μονάδων Προπαγάνδας ο Άλκης Ξανθάκης (Σχολή Φωτογραφίας ΑΚΤΟ) εστίασε στον ρόλο των φωτογραφικών ανταποκριτών στην κατοχική Ελλάδα (1941-1944).

Η Almut Goldhahn (Kunsthistorisches Institut in Florenz) παρουσίασε με εναργή τρόπο πώς αρχεία που αποτύπωναν τα ίχνη της καταστροφής του πολέμου σε μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς αξιοποιήθηκαν ως μέσα προπαγάνδας των Γερμανών εναντίον των συμμαχικών δυνάμεων.

Ο συλλέκτης Βύρων Μήτος μοιράστηκε τις σκέψεις του σχετικά με τις παραμέτρους που καθορίζουν τη συλλεκτική δραστηριότητα φωτογραφιών πολέμου.

Οι Ηρώ Κατσαρίδου και  Ιωάννης Μότσιανος (Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού) εξέτασαν τον ρόλο της προπαγάνδας στην «κατασκευή» προσωπικών αναμνήσεων των Γερμανών στρατιωτών.

Στην παρουσίασή του ο καθηγητής Στράτος Δορδανάς (Πανεπιστήμιο Μακεδονίας) επιχείρησε να προσωποποιήσει ως ιστορικά υποκείμενα τους Γερμανούς αξιωματικούς που υπηρέτησαν στην κατοχική Θεσσαλονίκη,  που έως τώρα η ιστορική έρευνα τους αντιμετώπιζε με γενικές και αόριστες αναφορές.

Τέλος, ο Νίκος Βαλασιάδης (αρχαιολόγος, ανεξάρτητος ερευνητής) παρουσίασε περιπτώσεις ταυτοποίησης – τεκμηρίωσης ιστορικών φωτογραφιών του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου  από την είσοδο των Γερμανών στη Θεσσαλονίκη και τη Μάχη της Κρήτης, βασιζόμενος σε έρευνα πεδίου και στην αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογικών μέσων.

Η ημερίδα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της έκθεσης «Στο περιθώριο του πολέμου: Η Θεσσαλονίκη της Κατοχής (1941-1944) μέσα από τη φωτογραφική συλλογή Βύρωνα Μήτου», με την ευγενική υποστήριξη του Γενικού Προξενείου της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στη Θεσσαλονίκη και του Σωματείου Φίλων του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού. Τα πρακτικά της ημερίδας θα κυκλοφορήσουν σε δίγλωσση έκδοση στα τέλη του χρόνου.