«…πνευμάτων τε καὶ σωμάτων: εκκλησιαστικά ηχοτοπία της Βυζαντινής Θεσσαλονίκης»

14.04.2016

            To Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού σας προσκαλεί στη διάλεξη του Κωνσταντίνου Ράπτη, αρχαιολόγου της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης, με τίτλο «…πνευμάτων τε καὶ σωμάτων: εκκλησιαστικά ηχοτοπία της Βυζαντινής Θεσσαλονίκης». Η διάλεξη θα λάβει χώρα την Τετάρτη 20 Απριλίου 2016 στις 20.00 στο Αμφιθέατρο «Μελίνα Μερκούρη» του Μουσείου.

Στην παρούσα διάλεξη, ο τίτλος της οποίας πηγάζει από την Προθεωρία —μια συλλογή θεωρητικών πραγματειών και ορισμών των μουσικών συμβόλων, που αναφέρεται στις μουσικές ρυθμίσεις του χορικού τμήματος της θείας Λειτουργίας— παρουσιάζονται η μεθοδολογία και τα πρώτα συμπεράσματα του διεπιστημονικού ερευνητικού προγράμματος “Bodies and Spirits: Soundscapes of Byzantium με αντικείμενο την ακουστική των βυζαντινών ναών της Θεσσαλονίκης .

Η διεπιστημονική ομάδα του ερευνητικού προγράμματος, υπό τη διεύθυνση της Sharon Gerstel, καθηγήτριας Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες  (UCLA) και του Chris Kyriakakis, καθηγητή του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια (USC) με ειδίκευση στην επεξεργασία ακουστικών σημάτων και την ψυχοακουστική, αποτελείται από μελετητές διαφόρων ειδικοτήτων, όπως η Amy Papalexandrou, επικ. καθηγήτρια Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής στο Stockton College του New Jersey, τον James Donahue, αναπ. καθηγητή Μουσικής Παραγωγής στο Berklee College της Βοστώνης, τον Spyridon Antonopoulos, μουσικολόγο του City University του Λονδίνου, και τέλος τον Kωνσταντίνο Ράπτη, Αρχαιολόγο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης, ο οποίος θα παρουσιάσει το πρόγραμμα εκ μέρους της διεπιστημονικής ομάδας στο Μ.Β.Π. Θεσσαλονίκης.

            Στο πλαίσιο του προγράμματος πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις παλμικής απόκρισης με ελεγχόμενες συνθήκες καθώς και εκτελέσεις βυζαντινών ύμνων στο εσωτερικό οκτώ βυζαντινών ναών της Θεσσαλονίκης που χρονολογούνται από τα τέλη του 5ου έως το β΄ μισό του 14ου αιώνα: την Αχειροποίητο, την Αγία Σοφία, την Παναγία Χαλκέων, και τους ναούς του Αγίου Νικολάου Ορφανού, των Αγίων Αποστόλων, της Αγίας Αικατερίνης, του Προφήτη Ηλία και της Μεταμορφώσεως του Σωτήρα. Μέσω της διέγερσης του εσωτερικού χώρου με ειδικά σχεδιασμένο ηχητικό σήμα επιχειρήθηκε αρχικά η καταγραφή του ηχητικού αποτυπώματος των ναών, ενώ εν συνεχεία με φωνητική εκτέλεση και ηχογράφηση υστεροβυζαντινών ψαλμών —από εξαίρετους ψάλτες από τη Θεσσαλονίκη με προεξέχοντες, πέραν του Sp. Antonopoulos, τους Δήμο Παπατζαλάκη, Νεκτάριο Αντωνίου και πρ. Σπυρίδωνα Αντωνίου— διερευνήθηκε η σχέση των διαφορετικών ηχοτοπίων τους με την αρχιτεκτονική και τον εσωτερικό τους διάκοσμο, καθώς και η πρόσληψη του ήχου στο εσωτερικό τους ως παράμετρος της συναισθητικής προσέγγισης της βυζαντινής πραγματικότητας. 

Σχετικά αρχεία

Αυτός ο ιστότοπος είναι καταχωρισμένος στο wpml.org ως ιστότοπος ανάπτυξης.